Mae AoS Plaid Cymru Sioned Williams wedi croesawu sicrwydd gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe ei fod yn gweithredu ar bryderon a godwyd gan drigolion ynghylch gwasanaethau fferyllol ym Mhontardawe, ond ailadroddodd ei chefnogaeth dros agor trydedd fferyllfa yn y dref fel “rhan allweddol o’r ateb".
Yn ystod cyfarfod yr wythnos diwethaf gyda’r Prif Weithredwr a Chadeirydd y Bwrdd Iechyd, tynnodd Sioned Williams sylw at y “ciwiau annerbyniol o hir” yn fferyllfeydd y dref, gyda chleifion weithiau’n gorfod aros yn hir i gasglu eu meddyginiaeth neu’n gorfod dychwelyd i gasglu rhai eitemau ar eu presgripsiynau yn hwyrach na’r diwrnod canlynol.
Mewn ymateb, fe wnaeth y Bwrdd Iechyd gydnabod bod problemau penodol yn bodoli ynghylch amseroedd aros hir mewn fferyllfeydd ym Mhontardawe, problemau sydd, yn ôl y Bwrdd Iechyd, yn ymwneud â materion staffio lleol yn ogystal â chynnydd cyffredinol yn y galw am wasanaethau, ond rhoddodd sicrwydd i’r Aelod o’r Senedd ei fod yn gweithio’n agos gyda’r gymuned fferyllfaol a phractis meddygon teulu i fynd i'r afael â'r materion hyn.
Dywedodd Sioned Williams, AoS dros Orllewin De Cymru:
“Cwrddais â’r Bwrdd Iechyd eto i dynnu sylw at y ciwiau annerbyniol o hir yr ydym yn dal i’w gweld mewn fferyllfeydd lleol ym Mhontardawe, yn ogystal â phroblemau’n ymwneud ag argaeledd rhai meddyginiaethau.
“Rwyf wedi codi’r un pryderon gyda’r Bwrdd Iechyd a Llywodraeth Cymru ar sawl achlysur yn flaenorol. Mae'n annheg yn enwedig disgwyl i gleifion oedrannus neu anabl aros mewn ciw am eu presgripsiwn am yr hyn a all fod yn awr, neu hyd yn oed yn hirach, ac yna'n rhoi gwybod iddynt nad yw eu meddyginiaeth ar gael.
“Dywedodd y Bwrdd Iechyd wrthyf ei fod yn gweithio i fynd i’r afael â’r hyn yr oedd yn ei ddisgrifio i mi fel problemau gweithredol yn lleol; dywedodd yn ogystal y bydd yn lansio presgripsiynau digidol, fel dewis amgen i bresgripsiynau papur, o Haf 2023 ymlaen ar draws Cymru, a thrwy hyn leihau’r pwysau ar y fferyllfeydd a lleihau ciwiau.
“Ategais fy ngalwadau am drydedd fferyllfa ym Mhontardawe fel rhan allweddol o’r ateb a chynigais weithio’n adeiladol gyda’r Bwrdd Iechyd i edrych eto ar y mater hwn i sicrhau bod trigolion lleol yn cael mynediad digonol at wasanaethau fferyllol.”
Daw’r cyfarfod yn dilyn blynyddoedd o ymgyrchu gan Sioned Williams, Plaid Cymru a thrigolion lleol am drydedd fferyllfa ym Mhontardawe i ddelio â galw cynyddol.
Cyflwynwyd cais i agor fferyllfa ychwanegol ym mis Tachwedd 2020, fodd bynnag fe wrthodwyd y cais hwn gan y Bwrdd Iechyd ym mis Medi 2021.
Yn fuan wedyn, cyflwynwyd a chefnogwyd apêl gan gynrychiolwyr etholedig Plaid Cymru, meddygon teulu, a thrigolion ar draws y cymunedau yr effeithiwyd arnynt. Amlygodd yr apêl werth tair blynedd o gwynion a defnydd o fap anghywir i bennu anghenion y boblogaeth. Yn dilyn hynny, gwrthodwyd yr apêl gan Weinidogion er gwaethaf cydnabyddiaeth o sawl diffyg yn rhesymau’r Byrddau Iechyd dros wrthwynebu rhai o’r dadleuon a gyflwynwyd gan y gymuned, a oedd yn cynnwys pob un o’r meddygon teulu o blaid fferyllfa ychwanegol i’w gwasanaethu.
Ysgrifennodd Sioned Williams lythyr at y Gweinidog Iechyd ddechrau mis Hydref yn herio'r penderfyniad i wrthod yr apêl. Daeth â’r mater i sylw’r Prif Weinidog hefyd, lle gofynnodd i Lywodraeth Cymru egluro pam eu bod yn “rhwystro ple etholwyr a meddygon teulu am well gwasanaethau fferyllol”.
Photo by Roberto Sorin on Unsplash