Y Senedd yn cefnogi galwad am addysg wleidyddol yn ysgolion Cymru
Mae’r Senedd wedi pleidleisio o blaid cynnig am Fesur Addysg Wleidyddol mewn ysgolion a cholegau, gafodd ei gyflwyno gan Aelod Senedd Plaid Cymru Sioned Williams.
Dywedodd Ms Williams bod “cyfle wedi’i golli” yn y cwricwlwm newydd, a gyflwynwyd ar yr un pryd â rhoi’r bleidlais i bobl ifanc 16-17 yng Nghymru, er mwyn sicrhau bod pob dysgwr yn cael addysg glir a chyson ar wleidyddiaeth a’r broses ddemocrataidd.
Gyda’r Senedd wedi pasio diwygiadau etholiadol hanesyddol yn ddiweddar, dywed Ms Williams ei bod yn “amserol, hanfodol ac yn hen bryd” i Lywodraeth Cymru fynd i’r afael â’r ffaith bod y nifer sy’n pleidleisio yn gyson is na hanner cyfanswm yr etholwyr yng Nghymru ar gyfer etholiadau’r Senedd, a chredir mai dim ond hanner y bobl ifanc 16-17 oed oedd wedi cofrestru i bleidleisio yn etholiadau’r Senedd yn 2021.
Roedd cynnig Ms Williams ar gyfer Bil Addysg Wleidyddol yn:
- sicrhau bod addysg benodol yn ymwneud â gwleidyddiaeth a democratiaeth Cymru yn cael ei darparu;
- ei gwneud yn ofynnol i bob ysgol sicrhau bod dysgwyr yn deall pwysigrwydd ymgysylltu dinesig; a
- sicrhau bod pobl ifanc 16 ac 17 oed yn teimlo’n fwy hyderus a gwybodus am etholiadau a’r pwrpas a’r broses o fwrw eu pleidlais.
Dywedodd Sioned Williams AS, Aelod Seneddol Plaid Cymru dros Orllewin De Cymru:
“Mae Cymru wedi dangos y gall arwain y ffordd o ran democratiaeth – hi fydd y wlad gyntaf yn y DU i symud yn gyfan gwbl at ddefnyddio dull cyfrannol i ethol aelodau i’w Senedd, ac rydym eisoes wedi sicrhau pleidleisiau i bobl ifanc un ar bymtheg a dwy ar bymtheg oed yn etholiadau Cymru.
“Ond mae yna un ffactor sy’n ein dal ni’n ôl, a dyna’r nifer sy’n pleidleisio, yn enwedig o blith pobol ifanc. Os ydym yn credu mewn sicrhau’r ddemocratiaeth orau bosibl i Gymru, ni allwn eistedd yn ôl a derbyn bod nifer y bobl sy’n pleidleisio i ddewis eu cynrychiolwyr yn y Senedd hon yn gyson yn llai na hanner cyfanswm etholwyr Cymru.
“Mae angen i ni weithredu i newid hynny. A dyna beth a’m hysgogodd i gyflwyno’r cynnig hwn gerbron y Senedd, yn dilyn deisebau, adroddiadau a phryderon a godwyd gan bobl ifanc eu hunain bod diffyg ymwybyddiaeth o wleidyddiaeth a’r broses ddemocrataidd.
“Rwyf mor falch bod fy nghynnig wedi ennill cefnogaeth y Senedd, er yn siomedig bod Llywodraeth Cymru wedi ymatal. Mae’n amserol, yn hanfodol ac yn hen bryd i’r llywodraeth wrando ar y galwadau hyn a gweithredu arnynt, a thrwy’r system addysg y mae’r ffordd orau o wneud hyn.”